انواع ظروف غذاخوری

این مقاله قصد دارد انواع ظروف غذاخوری را از نظر جنس مواد سازنده آنها مورد بررسی قرار دهد و به شما در شناخت انواع ظروف غذاخوری کمک کند.

1. ظروف غذاخوری سفالی :

این نوع ظروف با سفال (گل متشکل از خاک رس) ساخته میشوند سپس در کوره حرارت می بینند و با لایه ای از سرامیک لعاب داده میشوند.

ظروف سفالی بسیار ارزان تر از سرامیک و یا چینی هستند و بیشتر در جمع های غیر رسمی و خودمانی استفاده می شوند.

این ظروف سنگین هستند، از استحکام کمی برخوردارند و به دلیل سطح نفوذ پذیر نباید در آب غوطه ور شوند.

اکثر ظروف سفالی را می توان در مایکرو ویو یا ماشین ظرفشویی قرار داد. البته برای این کار باید به لعاب داشتن و حرارت دیدن سفال در مرحله ساخته شدن که باعث استحکام سفال می شود توجه نمود.

2. ظروف غذاخوری سرامیکی :

ظروف سرامیکی بدنه ای ضخیم دارند و متریالی مشابه ظروف سفالی دارند با این تفاوت که از ظروف سفالی مقاوم تر و محکم تر هستند؛ زیرا خاک رس آن با ماده ای از جنس شیشه ترکیب می شود.

ظروف سرامیکی قیمت مناسبی دارند.

این ظروف بیشتر مورد استفاده روزمره قرار می گیرد اما انواع خاص ظروف سرامیکی در مهمانی های رسمی نیز کاربرد دارند.

این ظروف میتوانند در مایکرو ویو یا اجاق گاز و یا فریزر استفاده شوند اما نباید در معرض تغییر ناگهانی دما قرار بگیرند.

3. انواع ظروف غذاخوری چینی :

ظروف چینی با نوعی خاک رس ساخته میشوند و در واقع نوعی سرامیک هستند و طریقه ساخت شان مشابه ظرف سرامیکی است اما از ظروف سرامیکی نازک تر هستند و در عین حال بسیار مقاوم و محکم تر از آنها هستند. همچنین ظروف سرامیکی از ظروف چینی شفاف تر و درخشنده تر هستند. قیمت ظروف چینی نیز مناسب می باشد.

ظروف چینی بیشترین حضور را نسبت به دیگر انواع ظروف غذاخوری در مجالس رسمی دارد. هرچند برای کاربردهای روزانه هم استفاده دارد.

در ادامه به معرفی دو نوع چینی میپردازیم.

چینی معمولی یا پرسلان (porcelain) :

این ظروف غذاخوری از خاک رس مرغوب ساخته میشوند. این نوع چینی سنگین تر از چینی استخوانی بوده و نسبت به آن ارزان تر نیز می باشد.

چینی سفید یا استخوانی و یا بن چاینا (Bone China) :

در این نوع چینی، خاکستر استخوان حیوانات با خاک رس ترکیب میشود و در دمایی کمتر از دمای مورد نیاز جهت ساخت چینی معمولی حرارت میبیند تا ظروفی بسیار ظریف تر از چینی معمولی و در عین حال بسیار با دوام و محکم به رنگ سفید تولید شود.

بیشتر ظروف چینی قابلیت قرار گرفتن در ماشین ظرفشویی، اجاق گاز یا مایکروویو را دارند. باید توجه نمود که اگر چینی دارای رگه هایی از جنس فلز باشد نباید در مایکروویو قرار بگیرد و یا با میوه های اسیدی برخورد داشته باشند. بهتر است چینی های استخوانی را با ماشین ظرفشویی بشویید.

انواع ظروف غذاخوری شیشه ای :

این دسته شامل انواع مختلف ظروف از جمله ظروف کریستالی، بلوری، و پیرکس می شود. در واقع مراحل ساخت و متریال تمام این ظروف تقریبا مشابه ساخت شیشه است. در ادامه به بررسی آنها می پردازیم.

کریستال و بلور:

در ساخت ظروف کریستالی از شیشه و اکسید سرب استفاده میشود و مقدار اکسید سرب آن بیش از 24 درصد است؛ اما در ساخت ظروف بلوری از اکسید سرب استفاده نمی شود و اگر هم در آن وجود داشته باشد، مقدار آن کمتر از 24 درصد است.
کریستال در دمایی بالاتر از بلور حرارت میبیند و سنگین تر و همچنین گران تر است اما از ظروف بلوری شکننده تر است.
تفاوت دیگر آنها مربوط میشود به درخشندگی و شفافیت بیشتر کریستال نسبت به بلور که سطحی کدر تر دارد.
دیگر اینکه بر خلاف بلور، کریستال به هنگام برخورد نور مانند منشور عمل کرده و رنگ های مختلف نور سفید را به نور های رنگی تجزیه میکند که به کریستال جلوه ای الماس گونه می بخشد.
انواع ظروف غذاخوری کریستالی در محافل جنبه رسمی تری دارند.

پیرکس:

تفاوت پیرکس با شیشه معمولی در این است که به خمیر شیشه ماده ای افزوده میشود تا مقاومت آن در برابر گرما افزایش پیدا کند و این ماده پیرکس نامیده میشود. میتوان از ظروف با جنس پیرکس برای پخت و پز بهره برد. پیرکس کورل در میان این ظروف بسیار شناخته شده است. این نوع از ظروف (پیرکس کورل) از استحکام بالایی برخوردار است.

انواع ظروف غذاخوری شیشه ای هم برای استفاده روزمره و هم برای محافل رسمی، تولید می شوند.

این ظروف در ماشین ظرف شویی میتوانند شسته شوند.

بیشتر ظروف شیشه ای بدون سرب را می توان در مایکروویو استفاده نمود.

انواع ظروف غذاخوری اوپال، آرکوپال، آیروپال:

قابل توجه است که تمام این اسامی به یک نوع جنس اشاره دارند!

اوپال :

به ظرفی گفته میشود که جنس آنها ترکیبی از شیشه و چینی است. ظروف اوپال از ظروف چینی نازک تر و سبکتر و البته مقاوم تر هستند. رنگ ظروف اوپال اغلب سفید است. بسیاری از افراد متوجه تفاوت ظروف اوپال و چینی نمی شوند. این به دلیل شباهت مواد تشکیل دهنده و ظاهر آنها با یکدیگر است.

آرکوپال :

آرک (arc) نام برندی است که اولین بار ظروف اوپال را تولید کرد و به ظروف اوپال تولید شده توسط این برند آرکوپال (arcopal) گفته میشد.

آیروپال :

در ایران نیز ظروف اوپال تولید می شوند و اصطلاحا به ظروف اوپال ایرانی آیروپال (iropal) گفته می شود.

از انواع مختلف این جنس ظروف می توان هم برای مجالس غیر رسمی و هم برای مجلس های رسمی تر استفاده نمود.

1. ظروف غذاخوری ملامین :

ظروف ملامینی از نظر ظاهری مشابه ظروف سرامیکی هستند اما جنس بدنه آنها از رزین و پلاستیک است. این ظروف بسیار سبک بوده، تقریبا نشکن هستند و در طرح و رنگ های بسیار متنوعی در بازار یافت می شوند و قیمت مناسبی دارند. از بین انواع ظروف غذاخوری، ملامین بهترین گزینه برای استفاده کودکان در منزل است. از ملامین بیشتر در جمع های غیر رسمی استفاده میشود.

ظروف ملامین نباید در مایکروویو قرار بگیرند و قابلیت شسته شدن در ماشین ظرفشویی را دارند.

2.ظروف غذاخوری تفلون :

این ظروف دارای تفلون هستند که در واقع ماده ای پلیمری است که روی سطح فلزی ظروف را پوشانده تا از چسبیدن مواد غذایی به ظرف جلوگیری کند. تفلون این ظروف میتواند جدا شده و وارد بدن شود که برای سلامتی مناسب نیست.

قبل از استفاده از ظروف تفلون نو، آن را با مایع ظرفشویی بشویید و درون آن روغن مایع بریزید.

از ابزار و روش های شستشویی که ممکن است دچار خراشیدگی سطح این ظروف شود، استفاده نکنید.

3. انواع ظروف غذاخوری مسی :

ظروف غذاخوری مسی در ایران پیشینه و قدمت دارند و از دیر باز به کار گرفته می شدند. عده ای عقیده دارند مصرف غذا در این ظروف باعث بهبود وضعیت سلامتی افراد می شود.

ظروف مختلفی از جمله لیوان، سینی، قابلمه و … با مس ساخته می شوند اما به جز قابلمه، تابه و سینی های مسی که کاربرد بیشتری دارند، پارچه های دیگر ست های مسی بیشتر حکم دکور و وسیله زینتی در ویترین های خانگی را دارند.

4. ظروف غذاخوری استیل :

آلیاژ استیل نیز در ساخت انواع ظروف غذاخوری به کار برده می شود. همانند ظروف مسی، قابلمه ها، تابه ها، و سینی های ساخته شده از استیل بیشتر از اقلام دیگر استیلی مورد استفاده قرار می گیرند. با این حال ظروف استیلی، بسیار مستحکم هستند و آلیاژ استیل در ساخت انواع ظروف آشپزخانه مورد استفاده قرار می گیرد.

5. ظروف غذاخوری آلومینیومی :

با این جنس فلز نیز بیشتر قابلمه می سازند. گفته می شود طبخ طولانی غذا در این ظروف باعث ورود یون های آلومینیوم به بدن ما می شود که برای سلامتی مضر است.

6. ظروف غذاخوری از جنس روی (روحی) :

این ظروف در گذشته کاربرد بیشتری داشتند. گفته می شود این ظروف می توانند باعث ورود روی به بدن شوند که برای سلامتی مورد نیاز است.

7. ظروف غذاخوری چوبی :

این نوع ظروف غذا خوری از کمترین محبوبیت برخوردار هستند و افراد زیادی داوطلب استفاده از ظروف چوبی نیستند. با این حال در برخی موقعیت ها و فرهنگ ها، و هنگام سرو غذاهایی خاص ممکن است از ظروفی با جنس چوب نیز استفاده شود.

8. کاربرد فلزهای گران قیمت در ساخت انواع ظروف غذاخوری:

در پایان، از انواع دیگر فلزها و آلیاژهای گران قیمت مانند نقره یا طلا برای ساخت انواع ظروف غذاخوی استفاده می شود که بسیار گران قیمت 7 هستند و جنبه تجملاتی دارند.